Stel je voor dat je elke dag een route loopt door een grasveld.
In het begin is het gras nog hoog. Je moet zoeken waar je loopt, het kost moeite. Maar hoe vaker je dezelfde route loopt, hoe duidelijker het pad wordt. Na een tijdje ontstaat er een olifantenpad, een route die vanzelf gaat, zonder dat je erover hoeft na te denken.
Zo werkt het ook in je brein:
Een gewoonte is een paadje dat je vaak hebt gelopen in je hoofd.
Hoe vaker je iets doet, denkt of voelt op een bepaalde manier, hoe vanzelfsprekender het wordt.
Zelfs als je een ander pad wil lopen, trekt dat oude pad vaak aan je want het is bekend, makkelijk en snel.
Thema: Gewoonten begrijpen en veranderen
“Wat je vaak doet, wordt een pad. Wat je beloont, houd je in stand.”
Wanneer treedt dit gedrag vaak op?
(Situatie, tijdstip, stemming, plek, persoon) Bijvoorbeeld: Als ik gespannen ben, als ik alleen thuis ben, na een moeilijke dag.
(Gedrag, reactie, handeling) Bijvoorbeeld: Ik trek me terug, ik rook, ik ga piekeren, ik word boos.
(Opluchting, rust, controle, afleiding?) Bijvoorbeeld: Het geeft me even rust / het voorkomt een conflict / ik voel me niet zo alleen.
Wat zou ik liever doen in zulke situaties?
(Nieuwe gewoonte / gedrag dat helpender is) Bijvoorbeeld: Iemand bellen, ademhalen, iets opschrijven, juist mijn gevoel delen.
Wat zou me dit op de langere termijn kunnen opleveren?
(Meer zelfvertrouwen, betere relaties, minder spanning?) Bijvoorbeeld: Ik voel me minder alleen / ik krijg meer grip op mijn emoties.
Wat is een klein concreet stapje dat ik de komende week wil oefenen?
Bijvoorbeeld: Als ik me gespannen voel, dan ga ik 1 minuut ademhalen vóór ik iets doe.
Wanneer en waar ga ik dit doen?
Bijvoorbeeld: Elke ochtend voor het werk. Of: wanneer ik merk dat ik wil vluchten.
Wat zou het moeilijk kunnen maken om dit vol te houden?
(Gedachten, verleiding, vermoeidheid, omgeving)
Bijvoorbeeld: “Het werkt toch niet”, of: “Ik ben te moe.”
Wat helpt me dan om toch mijn nieuwe pad te blijven lopen?
Bijvoorbeeld: Een herinnering ophangen, een steunpersoon bellen, mild blijven.
“Ik hoef niet perfect te zijn. Elke keer dat ik oefen, maak ik mijn nieuwe pad een beetje sterker.”